
1. Бамбай булчирхайн байрлал, хэлбэр дүрс
Заримдаа бид Бамбай булчирхайгаар өвдчихлөө гэж ярьдаг. Бамбай булчирхай нь өвчний нэр биш харин бидний биеийн нэг хэсэг юм. Энэ нь хүзүүний доод хэсэгт байрладаг бөгөөд хүзүүний дунд талд цухуйсан мөгөөрсний(бамбайн булчирхайн мөгөөрс)-ны доор амьсгалах хоолой(амьсгалын эрхтэн)-ны эргэн тойронг 2 талаар хүрээлж байрладаг, далавчаа нээсэн эрвээхэйтэй төстэй хэлбэртэй. Нэг жигүүр нь 2см өргөн, 5см орчим том, жин нь 15 ~ 20г болно.
2. Хэвийн бамбай булчирхай
Хүзүүний урд байрладаг хэвийн Бамбай булчирхай нь нүдэнд үл үзэгдэх ба ихэвчлэн гарт баригддаггүй. Бамбай булчирхай өвчний үед ихэнх тохиолдолд Бамбай булчирхай нь томорч, улмаар мэдрэгдэж, харагддаг. Гэсэн хэдий ч Бамбай булчирхай хэвийн бус зүйл байхгүй ч гэсэн урт, туранхай хүзүүтэй залуу эмэгтэйчүүдэд Бамбай булчирхай нь заримдаа гарт мэдрэгдэх тохиолдол байдаг ба заримдаа Бамбай булчирхай нь ердийн байрлалаас дээш байрладаг бол энэ нь мэдэгдэхүйц харагдаж болох юм. Бамбай булчирхайд үүссэн өвчнөөс хамаарч томрох хэмжээ, төрх өөр өөр байдаг. Олон тохиолдолд Бамбай булчирхай нь бүхэлдээ томордог боловч зарим тохиолдолд зөвхөн нэг талд эсвэл хэсэгчлэн нэг талд томрох зэрэг, эсвэл Бамбай булчирхай дотор ургацаг(зангилаа) үүссэнээс мэдрэгдэж болно.
3. Бамбай булчирхай үүрэг
Бамбай булчирхайнаас Бамбай булчирхайн дааврыг ялгаруулдаг. Бидний биеийг орчны өөрчлөлтөд байнга хэвийн ажиллуулж тулд бие махбодид янз бүрийн даавар ялгардаг. Бамбай булчирхай дааврууд нь бидний бие махбодид ялгардаг эдгээр дааврын нэг юм. Бамбай булчирхай даавар нь хүн амьдрахад зайлшгүй шаардлагатай бөгөөд бие махбодь дахь бодисын солилцооны хурдыг зохицуулах үүрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл энэ нь бидний бие дэх шахмал түлшний зуухны доорх яндангийн нээлхий(агаарын гарц) шиг ажилладаг. Хэрэв та галлахад шахмал түлш хурдан шатах бөгөөд яндангийн нээлхийг хаавал шахмал түлш удаанаар шатах болно. Тиймээс Бамбай булчирхай нь ердийнхөөс илүү даавартай бол бидний идэж буй хоол хурдан шатаж, илүүдэл дулааныг бий болгоно. Үүний үр дүн нь биеийн халуун нэмэгдэж, хөлрөөд жингээ алдахад хүрдэг. Үүнээс гадна, Автономик мэдрэлийн системийг өдөөж, зүрх хурдан цохилж, ходоод гэдэсний хөдөлгөөний хурд илүү хурдасч, өтгөний гарц ихсэх эсвэл суулгалт байнга давтагддаг. Мэдрэлийн судал илүү эмзэг болж, гар, хөл чичрэх шинж тэмдэг илэрдэг. Эсрэгээр, Бамбай булчирхай даавар бага ялгарах нь бидний бие махбодийн бодисын солилцоог цөөрүүлж, дулаан боловсруулалтыг бууруулдаг бөгөөд энэ нь маш их даарах, хөлрөхгүй байх, нүүр болон гар хөл хавагнаж хоол идээгүй байсан ч таргалахад хүргэдэг. Автономик мэдрэл нь нойрмог болж, судасны цохилт удааширч, ходоод гэдэсний хөдөлгөөн саармагжиж, өтгөн хатах, сэтгэцийн үйл ажиллагаа удаашран, санах ой багасдаг.
4. Бамбай булчирхайд үүсдэг өвчлөл
Бусад эрхтнүүдийн нэгэн адил Бамбай булчирхай дээр янз бүрийн өвчин илэрч болно. Бамбай булчирхай нь дааврыг үүсгэдэг газар тул хэвийн бус байдал үүсэх нь элбэг тохиолддог. Бамбай булчирхай дааврыг хэвийн хэмжээнээс давсан үйлдвэрлэл явагдах үед Бамбай булчирхайн хордлого(гиперактивизм) гэж нэрлэдэг Эсрэгээр дутуу нийлүүлэх үед Бамбай булчирхайн дутагдал(гипофункц) гэж нэрлэдэг. Бамбай булчирхай нь бүхэлдээ томордог боловч Бамбай булчирхайн дааврын шүүрэл нь хэвийн хэвээр үлдэх тохиолдол байдаг ба үүнийг энгийн Бамбай булчирхайн ургацагт оруулна. Бамбай булчирхай хэсэгчилэн томорч ургацаг үүсгэх тохиолдолд Бамбай булчирхай зангилаа буюу Бамбай булчирхай хавдар гэж нэрлэгддэг. Бамбай булчирхай зангилааны шалтгаан олон төрөл байдаг боловч тэдгээрийн дийлэнх нь Эерэг хавдар (эерэг зангилаа) байдаг ба эдгээр нь үнэндээ эрүүл мэндэд хор хөнөөлгүйгээр үл барам Бамбай булчирхай дааврыг ялгаруулахад хэвийн бус шинж тэмдэг байдаггүй тохиолдол элбэг байдаг. Хорт цулцан нь хорт хавдар бөгөөд Бамбай булчирхайн хорт хавдар нь харьцангуй түгээмэл тохиолддог хавдрын нэг юм. Цистом бол усан ургацаг бөгөөд эерэг хавдар шиг эрүүл мэндэд ямар нэгэн асуудал үүсгэдэггүй.